Inicjatywa „Stop-the-clock” w pakiecie Omnibus I: co oznacza dla przedsiębiorstw w kontekście CSRD i CSDDD?

W marcu 2025 roku Komisja Europejska przyjęła inicjatywę „stop-the-clock”, wprowadzającą czasowe zawieszenie wybranych zapisów pakietu Omnibus I. Szczególnie uwzględniono dyrektywy CSRD i CSDDD. Decyzja ta ma na celu uproszczenie obowiązujących przepisów i wspieranie konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw. Decyzje te mierzą się z licznymi wyzwaniami gospodarczymi i administracyjnymi. Inicjatywa ma szczególne znaczenie dla sektora MŚP, który często posiada ograniczone zasoby na dostosowanie się do nowych regulacji.

Pakiet Omnibus I: kluczowe zmiany w przepisach

Pakiet Omnibus I wprowadza kompleksowe zmiany prawne dotyczące raportowania środowiskowego i społecznego w firmach działających na terenie Unii Europejskiej. Najważniejsze zmiany obejmują:

• Uproszczenie i harmonizacja raportowania ESG (Environmental, Social, Governance).
• Dostosowanie wymagań raportowania dla przedsiębiorstw różnej wielkości.
• Zwiększenie przejrzystości w zakresie zrównoważonego rozwoju.

CSRD i CSDDD: co przedsiębiorstwa powinny wiedzieć?

Dyrektywy CSRD oraz CSDDD stanowią istotną część unijnej strategii na rzecz zrównoważonego rozwoju. Wprowadzają one konkretne obowiązki raportowania oraz monitorowania działalności firm pod kątem wpływu na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Poniżej przedstawiamy szczegóły, które każdy przedsiębiorca powinien znać, by skutecznie dostosować się do nowych wymagań regulacyjnych.

Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive).

CSRD wymaga od przedsiębiorstw szczegółowego raportowania swoich działań z zakresu zrównoważonego rozwoju. Zgodnie z CSRD liczba przedsiębiorstw objętych obowiązkiem raportowania wzrośnie niemal pięciokrotnie – z obecnych około 11 tysięcy do blisko 50 tysięcy. Wymogi obejmują m.in.:

• Dokładne raportowanie emisji CO2 oraz innych gazów cieplarnianych.
• Informowanie o wpływie działalności na środowisko naturalne, w tym zużycie zasobów naturalnych i gospodarkę odpadami.
• Raportowanie działań społecznych, takich jak kwestie równości płci, warunki pracy czy przestrzeganie praw człowieka.

Dyrektywa CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive).

CSDDD nakłada obowiązek należytej staranności w obszarze łańcuchów dostaw. Firmy muszą monitorować działania swoich dostawców pod kątem przestrzegania norm społecznych i środowiskowych. Kluczowe wymagania:

• Systematyczne oceny ryzyka w łańcuchu dostaw.
• Obowiązek reagowania na wykryte naruszenia i wdrażanie działań naprawczych.
• Regularne audyty i raportowanie wyników kontroli.

Wpływ „Stop-the-clock” na terminy wdrożenia CSRD i CSDDD.

Dzięki inicjatywie „stop-the-clock” przedsiębiorstwa otrzymują dodatkowy czas na dostosowanie się do nowych regulacji. Kluczowe zmiany w terminach wdrażania to:

• CSRD: pełne wdrożenie dyrektywy przesunięto na 2027 rok dla dużych firm, natomiast dla średnich przedsiębiorstw nowym terminem jest rok 2029.
• CSDDD: wdrożenie tej dyrektywy zostało przesunięte na 2026 rok dla największych podmiotów gospodarczych. Finalnie dla mniejszych firm przewidziano dalsze, etapowe wdrażanie do 2030 roku.

Reakcje rynku i interesariuszy na inicjatywę OMNIBUS i działania stop-the-clock.

Wprowadzenie inicjatywy „stop-the-clock” wywołało zróżnicowane reakcje rynku. Organizacje reprezentujące przedsiębiorców, takie jak Europejska Konfederacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw (SMEunited), pozytywnie oceniły dodatkowy czas na przygotowanie infrastruktury. Veronica Nilsson, sekretarz generalna SMEunited, stwierdziła:

dla MŚP dodatkowy czas jest kluczowy, aby mogły w sposób odpowiedzialny dostosować się do nowych regulacji bez ryzyka utraty konkurencyjności

Jednak organizacje ekologiczne, takie jak Greenpeace oraz WWF, wyraziły zaniepokojenie. Magda Kozłowska z Greenpeace zaznaczyła:

Opóźnienie wdrożenia CSRD i CSDDD może zahamować tempo, w jakim Europa zmierza do neutralności klimatycznej. Firmy powinny działać szybko i zdecydowanie, aby przeciwdziałać kryzysowi klimatycznemu.

WWF podkreśliło, że choć rozumie potrzebę przystosowania się przedsiębiorstw, opóźnienia powinny być minimalne. Co więcej, firmy muszą wykorzystywać ten czas do intensywnych działań przygotowawczych.

Wprowadzenie inicjatywy „stop-the-clock” wywołało zróżnicowane reakcje. Organizacje reprezentujące przedsiębiorców, w tym Europejska Konfederacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw (SMEunited), pozytywnie oceniły dodatkowy czas na przygotowanie infrastruktury. Jednakże grupy ekologiczne, takie jak Greenpeace czy WWF, wyraziły zaniepokojenie, że opóźnienia mogą spowolnić proces transformacji gospodarki na bardziej zrównoważoną.

Konsekwencje stop-the-clock dla przedsiębiorstw: jak się przygotować?

W kontekście nowych regulacji UE, przedsiębiorstwa powinny aktywnie wykorzystać okres inicjatywy „stop-the-clock” do strategicznych przygotowań na wdrożenie dyrektyw CSRD oraz CSDDD. Odpowiednie działania na tym etapie mogą znacznie ułatwić późniejsze wdrożenie pełnych wymagań. Dodatkową mogą zminimalizować ryzyko wystąpienia problemów związanych z niezgodnością z regulacjami.

Przeprowadzenie szczegółowego audytu ESG.

Pierwszym krokiem powinno być dokładne przeprowadzenie audytu obecnych praktyk ESG (Environmental, Social, Governance). Audyt powinien objąć identyfikację obszarów problematycznych oraz analizę zgodności z przyszłymi wymaganiami unijnymi. Przykładowo, przedsiębiorstwo z sektora produkcyjnego powinno skupić się na analizie emisji CO2, gospodarki odpadami oraz ocenie warunków pracy w swoich zakładach produkcyjnych. Szczegółowy audyt pozwala na identyfikację słabych punktów, na przykład nadmiernego zużycia energii lub nieefektywnego zarządzania odpadami, co daje podstawę do wdrażania dalszych zmian.

Wdrożenie szkoleń i budowanie świadomości.

Kolejnym istotnym elementem jest edukacja i budowanie świadomości wśród pracowników na wszystkich szczeblach organizacji. Regularne szkolenia z zakresu raportowania ESG i obowiązków wynikających z dyrektyw CSRD i CSDDD powinny stać się standardem. Dobrym przykładem jest wdrożenie programu edukacyjnego przez jedną z dużych firm logistycznych w Niemczech. Przedsiębiorstwo dzięki cyklicznym szkoleniom zwiększyła wiedzę swoich pracowników na temat regulacji ESG, co przełożyło się na efektywniejsze działania operacyjne oraz lepszą jakość raportowania.

Zastosowanie technologii do raportowania ESG.

Inwestycje w odpowiednie technologie informatyczne będą niezbędne dla efektywnego spełnienia nowych wymagań. Przykładowo, wiele przedsiębiorstw korzysta z zaawansowanych systemów GPS wspierających raportowanie ESG. Są to np. platformy do automatycznego zbierania danych dotyczących emisji gazów cieplarnianych czy zużycia zasobów naturalnych. Na przykład firma produkcyjna z Francji wdrożyła system monitorowania emisji CO2, co pozwoliło jej dokładnie raportować zgodnie z wymogami CSRD. Dodatkowo pozwoliło to także zoptymalizować koszty operacyjne dzięki lepszemu zarządzaniu energią.

Stop-the-clock a analiza łańcuchów dostaw.

Dyrektywa CSDDD wymaga szczegółowej analizy łańcuchów dostaw pod kątem przestrzegania norm ekologicznych i społecznych. Firmy powinny już teraz rozpocząć audyty dostawców i wdrożyć systemy pozwalające na regularną ocenę i monitorowanie partnerów biznesowych. Przykładem skutecznego wdrożenia tych działań może być europejska sieć handlowa. Firma ta wprowadziła standardy kontroli dla dostawców, umożliwiające wczesne wykrycie ewentualnych naruszeń i ich szybkie usunięcie.

Opracowanie jasnych procedur i polityk wewnętrznych.

Przedsiębiorstwa powinny także opracować jasne procedury wewnętrzne oraz polityki dotyczące raportowania ESG oraz zarządzania ryzykiem w zakresie zgodności z CSRD i CSDDD. Dzięki temu zapewnią transparentność działań oraz skuteczność wewnętrznych procesów kontrolnych. Duża korporacja z sektora energetycznego wdrożyła kompleksowy zestaw procedur wewnętrznych. Finalnie to pozwoliło jej nie tylko na osiągnięcie pełnej zgodności, ale także na znaczną poprawę reputacji wśród inwestorów.

Realizacja tych praktycznych kroków umożliwi firmom lepsze przygotowanie do nowych obowiązków, ograniczenie ryzyka sankcji prawnych oraz wzmocnienie pozycji konkurencyjnej na rynku.

OMNIBUS i stop-the-clock: praktyczne kroki wdrożeniowe.

Aby skutecznie sprostać nowym regulacjom unijnym, przedsiębiorstwa powinny wdrożyć kompleksowy plan działania obejmujący następujące kroki:

1. Analiza luk compliance – przeprowadzenie gruntownej oceny stanu zgodności przedsiębiorstwa z wymogami dyrektyw CSRD oraz CSDDD, identyfikacja braków oraz priorytetowych obszarów do poprawy.
2. Wdrożenie narzędzi monitoringu – zainwestowanie w nowoczesne systemy IT, takie jak oprogramowanie do raportowania ESG czy systemy GPS, pozwalające na dokładne monitorowanie emisji oraz efektywności ekologicznej floty pojazdów. Przykładem może być wdrożenie systemu Cartrack, który został wykorzystany z powodzeniem przez firmy transportowe do zmniejszenia emisji CO2 o ponad 15% w ciągu roku.
3. Optymalizacja łańcucha dostaw – szczegółowa weryfikacja dostawców pod kątem zgodności z wymaganiami CSDDD, stworzenie transparentnego systemu współpracy, który umożliwi regularne audyty dostawców. Przykładowo, duża europejska sieć handlowa wdrożyła kompleksowy system audytów dostawców, co pozwoliło jej wykryć i szybko reagować na wszelkie nieprawidłowości.
4. Szkolenia i edukacja – wdrożenie cyklicznych szkoleń dla kadry zarządzającej oraz pracowników operacyjnych, aby zapewnić właściwe zrozumienie wymagań CSRD oraz CSDDD. Dobra praktyka wskazuje, że firmy przeprowadzające regularne warsztaty edukacyjne notują o 20% lepsze wyniki w zakresie zgodności z przepisami.
5. Pilotażowe wdrożenia – przeprowadzenie pilotażowych projektów pozwalających na testowanie nowych procedur i technologii przed ich pełnym wdrożeniem. Studia przypadków pokazują, że takie podejście stosowane przez przedsiębiorstwa produkcyjne i logistyczne pozwala na efektywniejsze wdrożenie i ograniczenie kosztów o około 30%.
6. Regularna ocena postępów – ustalenie klarownych wskaźników efektywności (KPI) oraz regularne raportowanie postępów wdrożenia nowych procedur, co umożliwia bieżące korygowanie strategii i zapewnia skuteczność działań.

Dzięki realizacji tych kroków przedsiębiorstwa zyskują nie tylko zgodność z obowiązującymi przepisami, ale także realne korzyści ekonomiczne i wizerunkowe.

1. Analiza luk compliance – ocena aktualnego stanu zgodności z wymogami CSRD i CSDDD.
2. Wdrożenie narzędzi monitoringu – zastosowanie systemów umożliwiających bieżący monitoring emisji oraz efektywności ekologicznej (np. systemy GPS monitorujące flotę pojazdów).
3. Optymalizacja łańcucha dostaw – weryfikacja dostawców pod kątem zgodności z nowymi regulacjami.

Co dalej z regulacjami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju w UE wobec inicjatywy stop-the-clock?

Przyszłość przepisów związanych ze zrównoważonym rozwojem w UE wskazuje na dalszą intensyfikację działań proekologicznych i prospołecznych. Inicjatywa „stop-the-clock” jest jedynie tymczasowym środkiem, który pozwala przedsiębiorstwom na skuteczniejsze przygotowanie się do nowych, bardziej rygorystycznych regulacji. Unia Europejska jasno wskazuje, że kierunek zielonej transformacji jest nieodwracalny. Finalnie przedsiębiorstwa muszą dostosować swoje modele biznesowe do wymagań zrównoważonego rozwoju.

W nadchodzących latach spodziewamy się dalszego zaostrzania wymagań w zakresie raportowania ESG oraz rozszerzenia zakresu przedsiębiorstw objętych tym obowiązkiem. Komisja Europejska wielokrotnie podkreślała, że przejrzystość w działaniach ekologicznych i społecznych przedsiębiorstw będzie kluczowa dla inwestorów oraz konsumentów. W efekcie firmy, które nie będą w stanie dostarczyć wiarygodnych i szczegółowych raportów ESG, mogą zostać wyparte z rynku lub utracić zaufanie klientów.

Ważnym aspektem dalszego rozwoju regulacji będzie także współpraca międzynarodowa. Unia Europejska aktywnie angażuje się w globalne inicjatywy na rzecz ochrony klimatu. Do tych inicjatyw zaliczamy porozumienie paryskie czy inicjatywa Science-Based Targets (SBTi). Dlatego europejskie przedsiębiorstwa muszą liczyć się z rosnącymi oczekiwaniami także ze strony swoich międzynarodowych partnerów handlowych.

Warto również zauważyć, że regulacje UE w zakresie zrównoważonego rozwoju staną się katalizatorem innowacji technologicznych i operacyjnych w przedsiębiorstwach. Wymogi raportowania i transparentności wymuszą na firmach inwestycje w nowoczesne technologie. Zaliczamy do nich systemy monitorujące emisję gazów cieplarnianych czy rozwiązania pozwalające na efektywniejsze zarządzanie zasobami naturalnymi. Te firmy, które szybko wdrożą odpowiednie technologie, zyskają przewagę konkurencyjną oraz będą mogły efektywniej reagować na zmiany rynkowe i regulacyjne.

Podsumowując, chociaż inicjatywa „stop-the-clock” zapewnia przedsiębiorstwom niezbędny czas na dostosowanie się do nowych regulacji, nie jest to powód do spowolnienia działań. Wręcz przeciwnie, firmy powinny wykorzystać ten okres do intensywnych przygotowań. Powinny zrobić to aby uniknąć przyszłych ryzyk oraz aktywnie kształtować swoją przewagę konkurencyjną na rynku europejskim i globalnym.

 Cartrack Polska – system GPS do flot pozwalający na rzetelne raportowanie CSRD!

Cartrack Polska dostarcza zaawansowane systemy monitoringu GPS, umożliwiające kompleksowe raportowanie emisji zgodnie z dyrektywą CSRD. System Cartrack pozwala firmom na monitorowanie i optymalizację tras, redukcję zużycia paliwa oraz precyzyjne zarządzanie flotą. Wybierając Cartrack, przedsiębiorstwa zyskują nie tylko narzędzie do efektywnego zarządzania zasobami. Cartrack to także gwarancja zgodności z wymogami raportowania ESG, co przekłada się na długoterminową przewagę biznesową.

Wypełnij poniższy formularz jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat systemów umożliwiających rzetelne raportowanie i redukowanie emisji CO2 w firmowej flocie