Wodór – motoryzacja zasilana ogniwami paliwowymi

Analitycy spodziewają się silnego wzrostu liczby pojazdów napędzanych wodorowymi ogniwami paliwowymi (FCV) w latach 2022-2030, ponieważ jest to jedno z bardziej opłacalnych długoterminowych rozwiązań dekarbonizacji sektora transportu, podkreśla się, że firmy poszukują płynnego gazu ziemnego (LNG) jako paliwa sprawdzonego i dostępnego „tu i teraz” w procesie dekarbonizacji. Wodór bardzo powoli, ale znajduje swoje miejsce we współczesnej motoryzacji.

Samochody na ogniwa paliwowe FCV – globalna perspektywa.

Zauważamy, że producenci samochodów i start-upy opracowują obecnie również sposoby wykorzystania wodoru w istniejących pojazdach z silnikiem spalinowym (ICE), jednak będą musieli stawić czoła tej samej przeszkodzie, co FCV, jeśli chodzi o sieci tankowania wodoru, a dokładniej brakiem tejże. W 2020 roku na świecie było tylko około 500 stacji tankowania wodoru, z czego 51,5% znajduje się w Azji, 12,6% w Ameryce Północnej i 35,2% w Europie.

Pomimo wyzwań oczekuje się, że rządy i przedsiębiorstwa będą nadal wprowadzać pojazdy o zerowej emisji i stymulować ich upowszechnianie. Prognozuje się, że globalna sprzedaż pojazdów FCV będzie rosła w średnim rocznym tempie 46,8% w latach 2022-2030, aby osiągnąć roczny poziom sprzedaży wynoszący 1,27 mln sztuk do końca 2030 r., w porównaniu z około 10 789 sztuk z 2020 r. (najnowsze dostępne dane). W większości nadal spodziewamy się, że wprowadzenie pojazdów z wodorowymi ogniwami paliwowymi będzie wspierane przez ciężkie pojazdy użytkowe (ciężarówki i autobusy), ponieważ segment ten będzie oferował najbardziej wydajną opcję obniżenia poziomu zanieczyszczeń emitowanych przez ciężkie pojazdy użytkowe, o czym już pisaliśmy.

W ujęciu regionalnym zauważamy, że globalny udział w rynku FCV ulegnie dywersyfikacji w latach 2022-2030, ponieważ UE (plus Wielka Brytania) i Ameryka Północna przyjmą polityki i strategie wspierające wodór. Dodatkowo, siła nabywcza konsumentów na tych dwóch rynkach regionalnych, w połączeniu ze zwiększoną presją na firmy, aby poprawić ich zrównoważony rozwój, jeszcze bardziej poprawi prognozy sprzedaży wodoru i pojazdów FCV. Obserwujemy również, że dominacja Azji osłabnie do 2030 r. i rzeczywiście, sprzedaż FCV w Azji jako procent globalnej sprzedaży FCV spadnie do 36,2% w 2030 r., z 82,7% w 2020 r. Warto zaznaczyć, że do końca 2030 r. największym rynkiem wodorowych pojazdów FCV będzie Ameryka Północna, z przewidywanym udziałem w rynku wynoszącym 38,4%, a następnie Azja, a na trzecim miejscu Europa (obejmuje Belgię, Danię, Niemcy, Irlandię, Grecję , Hiszpanię, Francję, Włochy, Luksemburg, Holandię, Portugalię i Wielką Brytanię), z prognozowanym udziałem w rynku na poziomie 25,4%. Rozwój alternatywnych metod zasilania pojazdów koresponduje również z europejskimi politykami Fit For 55 i Green Deal, które zakładają znaczący poziom dekarbonizacji transportu do 2050 roku.

Pojazdy napędzane gazem ziemnym: średnioterminowe problemy.

Wierzymy, że więcej firm będzie liczyć na pojazdy napędzane LNG/CNG, aby pomóc w ich zrównoważonym rozwoju w perspektywie średnioterminowej (2022-2025), ponieważ wysokie koszty, mała sieć tankowania wodoru i ograniczona podaż FCV napędzają biznes w stronę pojazdów napędzanych gazem właśnie gazem. Niestety wojna na Ukrainie drastycznie podniosła ceny tego surowca, jednak cały czas jest to bardziej ekologiczny sposób napędzania transportu niż tradycyjne ICE.

Dodatkowo, wysoka cena oleju napędowego będzie jeszcze bardziej korzystna dla popytu na pojazdy napędzane LNG/CNG, ponieważ cena gazu jest zwykle nieco niższa niż oleju napędowego (chodzi o % proporcje). Rzeczywiście, w UE około 99% ciężarówek napędzanych paliwami alternatywnymi sprzedanych w 2020 r. stanowiły pojazdy napędzane LNG, w których udział w rynku pojazdów ciężarowych UE wzrósł do 2,9% w 2020 r., w porównaniu z 2,1% w 2019 r.

Ponadto rynki wschodzące będą również zwracać uwagę na pojazdy napędzane gazem ziemnym, aby ograniczyć emisje z transportu i wykazać postęp na drodze do dekarbonizacji. Rzeczywiście, Indie rozpoczęły modernizację starszych ciężarówek do modernizacji pod kątem zasilania ich LNG, od śmieciarek po pojazdy logistyczne i górnicze. Republika Południowej Afryki to kolejny rynek, który będzie wykorzystywał gaz ziemny do wspomagania dekarbonizacji, biorąc pod uwagę, że Mozambik ma duże rezerwy tego surowca, a RPA bada nowe złoża gazu u wybrzeży Kapsztadu. Wskazuje to, że zapotrzebowanie na wodorowe FCV w wielu krajach rynku wschodzącego pozostanie ograniczone w latach 2022-2030. Wydaje się też, że gdy rynki te nasycą się LPG/LNG zaczną odczuwać naturalny pęd w stronę technologii FCV, która przez kolejne lata stanie się dostępniejsza pod kątem finansowym i technologicznym.

Wodór i Azja: Chiny prześcigną Koreę Południową w zakresie rynku FCV.

Region Azji będzie światowym liderem we wdrażaniu wodorowych pojazdów FCV ze względu na programy zachęt na poszczególnych rynkach oraz wiodącą pozycję producentów samochodów w regionie w rozwoju wodorowych aut FCV. W szczególności Chiny i Korea Południowa będą największymi rynkami wodorowych FCV w regionie, głównie dlatego, że jako pierwsze wprowadziły silne zachęty do zakupów i rozwoju. Prognozujemy, że sprzedaż FCV w regionie Azji będzie rosła w średnim rocznym tempie 38,6% w latach 2022-2030, aby do końca 2030 r. osiągnąć roczną wielkość sprzedaży prawie 560 000 sztuk. Ponadto przewidujemy, że flota FCV w regionie będzie rosnąć w średnim rocznym tempie 55,0% z szacowanej wielkości floty wynoszącej prawie 30 000 sztuk w 2020 r. do poziomu nieco ponad 2,5 mln sztuk do końca 2030 r. Mimo to warto odnotować, że istnieje duże ryzyko wzrostu tej prognozy, biorąc pod uwagę, że Nowa Zelandia wprowadziła również swój nowy program „Zniżki na czyste samochody”, a Indie oświadczyły, że zamierzają rozwijać lokalny przemysł wodorowy, co może znacząco wpłynąć na sprzedaż FCV, biorąc pod uwagę wielkość floty pojazdów w Indiach; jednak, jak wspomniano wcześniej, ciężarówki zasilane gazem ziemnym prawdopodobnie będą dużym zwycięzcą w perspektywie średnioterminowej.

Wodór i Ameryka Północna: największy rynek FCV do 2030 r.

Początkowy popyt na wodorowe pojazdy FCV w Ameryce Północnej będzie napędzany głównie przez stan Kalifornia w oraz kanadyjskie prowincje Kolumbia Brytyjska i Quebec. W Stanach Zjednoczonych więcej stanów zacznie przyjmować FCV po tym, jak kraj ten uchwali „Ustawę o infrastrukturze”, która ma wspierać wprowadzanie pojazdów elektrycznych (EV) i obejmie swym legislacyjnym zasięgiem również wodorowe FCV. Ponadto planowany przez Kalifornię zakaz ruchu ciężarówek ICE w 2025 r. jeszcze bardziej zwiększy zainteresowanie FCV. Sprzedaż aut na wodór w Ameryce Północnej będzie rosła w średnim rocznym tempie 51,2% w latach 2022-2030, aby do końca 2030 r. osiągnąć roczną wielkość sprzedaży nieco ponad 100 000 sztuk. Ponadto analitycy z FitchSolutions zaznaczają, że flota FCV w regionie będzie się powiększać w średnim rocznym tempie 42,5% z szacowanej wielkości floty wynoszącej nieco ponad 8000 sztuk w 2019 r. do najwyższego poziomu prawie pół miliona sztuk do końca 2030 r. Stany Zjednoczone będą reprezentować zdecydowaną większość globalnej sprzedaży FCV.

Wodór i Europa: sprzedaż FCV nabierze tempa do 2030 r.

Sprzedaż wodorowych pojazdów FCV w Europie nabierze tempa dopiero od około 2030 r., ponieważ region wejdzie w ostatnią fazę redukcji emisji w celu osiągnięcia neutralności węglowej do 2050 r. W latach 2022-2030 Europa początkowo skupi się na rozwoju krajowych zielone moce produkcyjne wodoru przed skierowaniem uwagi na krajową sieć tankowania w drugiej połowie omawianego okresu (czyli w tym przypadku, po 2030 roku). Zapewni to solidną podstawę dla bardzo mocnego wzrostu sprzedaży FCV po 2030 roku.

Liczni analitycy wskazują na to, że Europa zacznie od wspierania stosowania autobusów napędzanych wodorem i ciężkich pojazdów użytkowych. Wynika to z faktu, że region nadal znajduje się na stosunkowo wczesnym etapie wdrażania pojazdów z napędem elektrycznym na baterie, a w latach 2022–2030 elektryczne pojazdy na baterie pozostaną bardziej opłacalne niż pojazdy FCV. Rzeczywiście, spodziewamy się, że Niemcy, Francja i Wielka Brytania będą prawdopodobnie największymi rynkami w naszym okresie prognozy, biorąc pod uwagę ich obecną i planowaną politykę wodorową. W Niemczech lokalny i regionalny rynek wodorowych FCV skorzysta na nowym rządzie gospodarki (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD), Zieloni i Wolni Demokraci (FDP), ponieważ koalicja ma przyspieszyć rozwój i przyjęcie wodorowych planów sprzedaży pojazdów na wodór.

W latach 2020-2030 inne regiony w Europie, takie jak Europa Wschodnia i region Kaukazu, prawdopodobnie nie będą mogły pochwalić się znaczącą wielkością floty FCV, biorąc pod uwagę ich ograniczone zaangażowanie w promowanie odnawialnych źródeł energii i ich zależność od ropy naftowej i gazu w celu uzyskania przychodów.

Finalnie więc wskazuje się, że Europa (Belgia, Dania, Niemcy, Irlandia, Grecja, Hiszpania, Francja, Włochy, Luksemburg, Holandia, Portugalia i Wielka Brytania) będą siłą napędową przyjęcia wodorowych FCV na kontynencie ze względu na ich zaangażowanie na rzecz neutralności węglowej i ich zdolność do finansowania projektów wodorowych. Prognozuje się, że sprzedaż FCV w Europie wyniesie średnio 88,1% rocznego wzrostu w latach 2022-2030 i przewiduje się roczny wzrost sprzedaży FCV z szacowanych 866 sztuk w 2020 r. do ponad 300 000 sztuk do końca 2030 r.